W poprzednich dwóch artykułach, w których opisałem moje zmagania z rynkiem Forex zajmowałem się dokonywaniem wirtualnych inwestycji opartych na analizie technicznej. Przyszła kolej na analizę fundamentalną. Wpis dotyczyć będzie transakcji, które przeprowadziłem przy użyciu oprogramowania MT.ditor, umożliwiającego tworzenie rozbudowanych strategii inwestycyjnych.

Analiza Fundamentalna

Inwestorzy korzystając z analizy fundamentalnej biorą pod uwagę wszystkie dostępne informacje. W przypadku rynku walutowego polega to na obserwacji sytuacji makroekonomicznej w danym kraju oraz na świecie. Analiza zmian zachodzących w gospodarce pozwala określić w jaki sposób wpłyną one na popyt i podaż danej waluty, a co za tym idzie na wartość jej kursu.

Z punkty widzenia analizy fundamentalnej najważniejszymi czynnikami determinującymi zachowanie się kursów walut są publikowane dane ekonomiczne, polityka pieniężna banków centralnych, wypowiedzi osób mających duży wpływ na politykę pieniężną oraz nieoczekiwane wydarzenia, których oczywiście nie sposób przewidzieć.

Kluczową rolę w analizie fundamentalnej odgrywają wskaźniki makroekonomiczne, czyli właśnie publikowane dane. Wśród ważniejszych wskaźników wpływających na zachowanie się kursów walut znajdują się między innymi:

• Produkt krajowy brutto (GDP)
• Wskaźnik cen produktów i usług (Consumer Price Index, CPI)
• Wskaźnik cen produkcji sprzedanej przemysłu (Production Price Index, PPI)
• Wysokość stóp procentowych
• Stopa bezrobocia (Unemployment Rate)

Oprogramowanie MT.ditor

Aplikacja, którą wykorzystałem w celu przeprowadzenia transakcji umożliwia budowanie własnych strategii inwestycyjnych. Całość połączona jest z platformą tradingową, a uruchomienie strategii sprawia, że działa ona na serwerze, czyli nawet gdy użytkownik jest offline. W zależności od potrzeb użytkownika aplikacja umożliwia standardowe funkcje takie jak otwieranie i zamykanie transakcji (Order i Close) oraz określenie wariantów, na podstawie których te funkcje są wykonywane ( np.: wartość kursu osiąga wartość mniejszą niż/większą niż wartość założona – Signal). Pozwala to na staranne zaplanowanie swoich działań w zależności od zachowania danego kursu.

Grafika nr.1 –  Schemat prostej strategii inwestycyjnej

W przypadku bardziej rozbudowanych strategii możliwe jest stworzenie wielu dróg, którymi będzie mogła podążać strategia. Dodatkowo program umożliwia dodawanie funkcji (węzłów) takich jak:

• Macro – Węzeł warunkowy bazujący na danych makroekonomicznych
• SMS – Możliwość wysłania wiadomości SMS do użytkownika
• Money – Węzeł warunkowy bazujący na środkach dostępnych na koncie
• Switch – Zmiana transakcji
• Restart – Restart całej strategii

Grafika nr.2 – Schemat rozbudowanej strategii inwestycyjnej

Poniższy film pokazuje krok po kroku tworzenie strategii inwestycyjnej opartej na wykorzystaniu danych makroekonomicznych:

 

U.S. The Federal Budget Balance

Wybranym przeze mnie  wskaźnikiem makroekonomicznym użytym w strategii był Bilans Budżetu Federalnego Stanów Zjednoczonych. Publikowane dane pokazują różnicę wartości między dochodami i wydatkami rządu federalnego w danym miesiącu. Dodatnia wartość wskaźnika oznacza nadwyżkę w budżecie, natomiast ujemna – deficyt.

Odczyt wyższy niż prognozowany powinien być odebrany jako pozytywny dla USD, natomiast niższy – negatywny. Opublikowana wartość wskaźnika wyniosła -113 miliardów dolarów, podczas gdy prognozowana wartość wynosiła -129,9 mld USD, można było zatem założyć, że wpłynie to pozytywnie na wartość USD, a co za tym idzie kurs EURUSD odnotuje spadek.

Opis strategii oraz przebieg transakcji

Poniższa grafika przedstawia stworzoną przeze mnie strategię. Zawierała ona elementy Macro, wyczekujące na publikacje danych dotyczących Budżetu Federalnego Stanów Zjednoczonych oraz odpowiednie elementy dokonujące transakcji.

Grafika nr.3 – Zastosowana strategia inwestycyjna

Krótko po opublikowaniu danych dotyczących budżetu federalnego otworzyła się transakcja sprzedaży. Jej szczegóły wyglądają następująco:

Typ transakcji: Sprzedaż
Loty: 0.5
Czas otwarcia: 2016.08.10 20:00:26
Cena otwarcia: 1,11787
Czas zamknięcia: 2016.08.11 07:21:25
Cena zamknięcia: 1,11643
Końcowy zysk: 144 pips (Pips – minimalna wartość zmiany notowań instrumentu)

Grafika nr.4 – Przebieg transakcji – godzina 21:23

Podsumowanie

Opisana transakcja była pierwszą, której dokonałem na podstawie analizy fundamentalnej. Mimo stosunkowo niewielkiego zysku cieszę się, że mój wirtualny bilans transakcji opartych na podstawie tego typu analizy od razu wyszedł na plus. Dodatkowo była to druga pod względem długości czasu trwania oraz druga pod względem wielkości zysku transakcja. Być może to znak by skupić się na większych interwałach czasowych ?

Wiele materiałów dostępnych w Internecie dotyczących wskaźników makroekonomicznych opisuje wpływ Bilansu Budżetu Federalnego Stanów Zjednoczonych na wartość waluty USD jako niski. Rzeczywiście, opublikowanie danych nie wywołało znaczących zmian, jednak kurs EURUSD powoli stracił na wartości (nawet po zakończeniu transakcji, prawdopodobnie bardziej doświadczony inwestor na moim miejscu nie zakończyłby transakcji tak szybko… ).

Co do użytego oprogramowania, MT.ditor zrobił na mnie ogromne wrażenie już na samym początku. Jest to prosty w obsłudze, intuicyjny program, pozwalający zaoszczędzić mnóstwo czasu poprzez wprowadzanie w życie starannie zaplanowanych decyzji krok po kroku. Myślę, że zarówno początkowi gracze – tacy jak ja, oraz doświadczeni traderzy z jego pomocą będą w stanie osiągać jeszcze lepsze wyniki.

W poprzednim wpisie, który pojawił się na naszej stronie opisałem możliwości jakie wynikają z wykorzystania sprzętu i oprogramowania dostępnego w Itechnologie, w celu prognozowania kursu walut na rynku Forex. W poniedziałek 25 lipca w godzinach 10:00 – 12:00 udało mi się przeprowadzić bardzo ciekawą prognozę, którą wykorzystałem do pomnożenia wirtualnych pieniędzy na moim darmowym koncie na jednej z platform tradingowych.

Wykładnik Hurst’a

Rzeczą, o której warto wspomnieć już na samym początku jest tak zwany „Wykładnik Hurst’a”. Nazwa wykładnika pochodzi od nazwiska Harolda Edwina Hurst’a, który na początku XX wieku pracował jako hydrolog w Egipcie, zajmując się miedzy innymi badaniami związanymi z rzeką Nilu. Zasłynął on między innymi dzięki zastosowaniu innowacyjnej, oraz jednocześnie bardzo prostej metody do oceny zjawiska pamięci oraz przyczynowości w szeregach czasowych. Obecnie metoda ta wykorzystywana jest do opisu zjawisk przyrodniczych oraz badania zachowania rynków finansowych. Więcej informacji na temat prac Harolda Edwina Hurst’a możecie znaleźć tutaj.

W oprogramowaniu, które wykorzystuję do prognozowania kursu EURUSD na rynku Forex wykładnik Hurst’a odgrywa bardzo ważną rolę. Na podstawie danych – poprzednich wartości kursu, oprogramowanie nieprzerwanie zajmuje się wyliczaniem wykładnika Hurst’a dla zadanego szeregu czasowego (przebiegu zmienności kursu). Na podstawie wartości tego wykładnika możliwe jest określenie właściwości badanego szeregu czasowego.  Ze względu na jego wartość szeregi możemy podzielić na trzy grupy:

• Szeregi, dla których 0 < H < 0,5 charakteryzują się tendencją do powracania do średniej, dokonują częstych zwrotów kierunku przemieszczenia. W odniesieniu do rynków kapitałowych możemy mówić tu o zjawisku osłabiania trendu.
• Jeśli wartość wykładnika dla danego szeregu wynosi H = 0,5 mówimy, że jest to szereg całkowicie losowy.
• W przypadku gdy wartość wykładnika dla danego szeregu zawiera się w przedziale 0,5 < H < 1  możliwe do zaobserwowania jest zjawisko wzmocnienia trendu. Takie szeregi posiadają również efekt długiej pamięci, czyli zależności danych w dłuższym okresie.

Przykładowo o godzinie 11:35 w poniedziałek 25 lipca, wykładnik Hurst’a przyjął następujące wartości:

Rys.1 – Wartość wykładnika Hurst’a w zależności od liczby wejść dla agregatów 5m oraz 15m.
Źródło: aplikacja Heimdall

Na podstawie powyższych wykresów można dojść do wniosku, że następuje wzmocnienie trendu. Dodatkowo wykres przedstawiający zmianę wykładnika w czasie sugeruje, że będzie to stosunkowo silny trend.

Rys.2 – Zmiana wykładnika Hurst’a w czasie dla agregatów 1m oraz 5m. 
Źródło: aplikacja Heimdall

Prognoza

Podczas dokonywania prognozy przyjąłem następujące parametry:

• Liczba wejść – 84
• Liczba wzorców -208
• Agregat – M15
• Tryb zbioru walidacyjnego – Równomierny
• Liczba prognozowanych wartości – 120
• Liczba warstw – 3
• Liczba neuronów – 4
• Liczba wyjść – 1
• Czas uruchomienia prognozy – 10:00

Otrzymana prognoza przedstawiała się następująco:

Rys.3 – Prognoza kursu EURUSD

Rzeczywisty Kurs

Otrzymaną prognozę wraz z rzeczywistym kursem EURUSD przedstawia poniższy wykres:

 

Rys.4 – Prognoza kursu EURUSD wraz z rzeczywistymi wartościami

 

Oczywiście wiadomo, że prognoza sprawdzać będzie się jedynie do pewnego momentu. Docelowo datę prognozy ustawiono na godzinę 11:45 zatem prognoza powinna sprawdzać się przez około 2 godziny. Tak też się stało. Następny wykres pokazuje wartości prognozy oraz rzeczywistego kursu w przedziale 10:00 – 15:30.

 

Rys.5 – Prognoza kursu EURUSD wraz z rzeczywistymi wartościami w zakresie poprawności prognozy

 

Widać na nim, że otrzymane odwzorowanie bardzo dobrze sprawdziło się przez pierwsze 2 godziny. Dodatkowo dokładnie o godzinie 12:00 wartość prognozy oraz kursu praktycznie pokryły się ( różnica wyniosła jedynie 0,000071 !). Następnie nastąpiło stopniowe oddalanie się od prognozowanych wartości.

Oferta Kupna

Widząc wysoką wartość współczynnika Hurst’a oraz prognozowane wartości kursu otrzymane na podstawie prognozy zdecydowałem się na zainwestowanie moich wirtualnych pieniędzy dostępnych na rachunku demo w platformie XTB. Szczegóły jednej z dwóch dokonanych transakcji wyglądają następująco:

Typ transakcji: Kupno
Czas otwarcia: 2016.07.25 10:21:33
Cena otwarcia: 1,09792
Czas zamknięcia: 2016.07.25 11:33:48
Cena zamknięcia: 1,09853
Zysk: 61 Pips (Pips – minimalna wartość zmiany notowań instrumentu)

Rys.6 – Przebieg transakcji kupna
Źródło: platforma XTB

Komentarz, wnioski

Dokonana prognoza okazała się bardzo dobra. Pierwsza transakcja, której dokonałem została przeze mnie zamknięta na krótko przed prognozowanym spadkiem kursu. Wartość wykładnika Hursta w tym czasie pozostawała wciąż wysoka co pozwalało przewidzieć, że silny trend wzrostowy wcale nie osłabł i możliwe jest uzyskanie znacznie większego przychodu. Z tego powodu zdecydowałem się zatrzymać drugą spośród transakcji dokonanych tego dnia. Jej szczegóły wyglądają następująco:

Typ transakcji: Kupno
Czas otwarcia: 2016.07.25 10:03:50
Cena otwarcia: 1,09704
Czas zamknięcia: 2016.07.26 08:02:30
Cena zamknięcia: 1,10112
Zysk: 408 Pips

Jak się później okazało wartość kursu po godzinie 12:00 zaczęła faktycznie spadać, jednak później znów stabilnie wzrastać, aż do dnia kolejnego, co pozwoliło na uzyskanie dużo lepszych wyników.

Jak widać informacje uzyskiwane dzięki prognozom oraz wykładnikowi Hursta w znaczący sposób wspomagają decyzje finansowe podejmowane na rynku Forex. Mam nadzieję, że już wkrótce uda mi się wykonać więcej poprawnych i wartych uwagi prognoz, którymi będę mógł się z wami podzielić.

Od niedawna mam przyjemność bycia stażystą w firmie iTechnologie Sp. z o.o. Co prawda mam już na swoim koncie dwa artykuły, które dotychczas pojawiły się na naszej stronie w kategorii „News Blog”, jednak ten wpis będzie zdecydowanie różnił się od poprzednich. W jaki sposób ? Będzie to swego rodzaju opis tego, czym zajmowałem się podczas kilku poprzednich dni. Otóż minęło już trochę czasu odkąd rozpocząłem mój staż. W tym okresie udało mi się poznać dokładnie specyfikę firmy, jej główne działania, realizowane projekty oraz ludzi, z którymi mam przyjemność współpracować. Oprócz tego otrzymałem również możliwość wykorzystania zaawansowanego sprzętu i oprogramowania jakim dysponuje iTechnologie. Mowa tutaj o komputerze, z dwoma wbudowanymi kartami graficznymi NVIDIA HP TESLA C2075, które połączone są ze sobą.

Sprzęt tego typu umożliwia wykonywanie akcelerowanych obliczeń na układach GPU poprzez wykorzystanie procesorów graficznych, wspólnie z jednostką CPU. Zapewne większość z nas zdaje sobie sprawę z tego czym różni się to od standardowego sposobu dokonywania obliczeń w układzie CPU, jednak mimo wszystko postaram się to zobrazować. W tym celu posłużę się ciekawym filmem, na który natknąłem się w sieci.

 

 

Algorytmy sieci neuronowej a Forex

Wykorzystanie układów GPU umożliwia przetwarzanie ogromnych zbiorów danych i równoległe uruchamianie setek algorytmów sieci neuronowych. Obecnie sieci neuronowe znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach życia. Wykorzystuje się je  między innymi do monitorowania ruchu drogowego, rozpoznawania obrazów i mowy, przetwarzania mowy, przeprowadzania eksperymentów naukowych oraz do przewidywania zachowania rynków finansowych. Jednym z zadań, którymi zajmuje się podczas stażu jest właśnie próba prognozowania kursu euro do dolara amerykańskiego z wykorzystaniem algorytmów sieci neuronowej. Tak oto właśnie rozpocząłem swoją przygodę z rynkiem Forex (ang. Foreign Exchange).

Opis zastosowanego modelu

W przeprowadzonych przeze mnie symulacjach wykorzystałem sieć typu Perceptron, która została zaimplementowana w aplikacji Itechnologie (Heimdall) i wykorzystuje wspomnianą wcześniej architekturę Tesla.

Dla każdej z prognoz możliwe jest dobranie unikalnego zestawu parametrów. W ten sposób możemy określić strukturę sieci, którą będziemy wykorzystywać. Określić możemy między innymi:

• Liczbę warstw sieci
• Liczbę neuronów znajdujących się w każdej warstwie
• Liczbę wyjść
• Liczbę prognozowanych wartości

Od wyboru powyższych elementów zależeć będzie jakość prognozy oraz szybkość jej generowania. Zwiększenie liczby warstw neuronów z wiadomych względów wydłuża czas oczekiwania na prognozę, jednak może skutkować lepszym odwzorowaniem. Możliwe jest również wybranie trybu zbioru walidacyjnego (zbioru testowego) na podstawie którego sieć testować będzie otrzymane wyniki, oraz liczby wejść i wzorców sieci, które związane są z wykładnikiem Hursta. Na ten temat wypowiem się jednak później.

Ogólną (uproszczoną) zasadą działania modelu przedstawić można następująco: na podstawie poprzednich wartości danego kursu sieć określa prognozę kursu poprzez określenie jego kolejnych wartości, oddalonych od siebie o szerokość badanych przedziałów.

Sukces ?

Okazało się, że już po wykonaniu kilku przykładowych prognoz pozytywnie się zaskoczyłem. Po wyborze odpowiednich parametrów i przetestowaniu kilku schematów udało mi się przy pomocy opisywanego narzędzia określić z dokładnością do kilkunastu pipsów kolejne wartości kursu EURUSD w przedziałach do 15 – 20 minut w kilku prognozach spośród wszystkich kilkunastu dokonanych. Dodatkowo zdecydowana większość prognoz pokazała wyraźny trend spadkowy w dłuższych przedziałach czasowych, który później okazał się prawidłowy. Wydaje mi się, że jak na zupełnego nowicjusza w tym zakresie jest to całkiem dobry wynik. Myślę, że opisana tutaj aplikacja to świetne narzędzie nie tylko dla początkujących graczy, ale również dla tych, którzy grają już bardzo długo. Korzystanie z aplikacji daje możliwość porównywania swoich przypuszczeń co do przyszłych wartości kursu, z prognozami wyliczonymi na podstawie zaawansowanych algorytmów. Już wkrótce opublikuję więcej informacji na temat otrzymanych prognoz i związanych z nimi przemyśleń.